Rikicin daba a kano

-

     GABATARWA

Rikicin ‘Yan Daba a Kano, a ga ya za'a kamo bakin zaran.Daga Sadik Yusuf, Kano Nigeria Zami duba da wannan matsala da kuma wasu al'amura na yau da kullum. Dafatan za'a kasance damu.


Daga Sadik Yusuf – Kano, Nigeria
Tuntuba: sadiku854@gmail.com
Shafinmu: nishadisport.blogspot.com


Abin Da Ke Faruwa a Kano

Ya kamata mu fuskanci abinda ke faruwa mu fadawa kanmu gaskiya, game da matsalar da ke addabar jihar Kano – wato rikicin 'yan daba. 

Wannan matsala da take nema ta gagari Kundila  ta shafi unguwanni da dama a jihar ta kano , kamar irinsu Dorayi, Sheka, Dala, Zage, Kofar Mata sharada, ja'in da kuma kurnar Asabe da dai sauran su.

A bin yazama kamar annoba.Yara da basu kai shekaru 15 zuwa 18 ba suna haduwa suyi gungu suna fada a da makamai a  tsakaninsu,  suna kai hare-hare a inda suke so.

 Suna amfani da makamai masu hadari irin su adda, barandami, fafalo, da kuma kayan maye da suke shaye-shaye. Sau da dama.

 Suna aikata laifuka masu tsanani, har da kisan kai. Basu jin tsoron Allah balle hukuma, har ma in 'yan sanda sunzo  sai su rika  jifan 'yan sanda da duwatsu suna futo na futo da hukuma.

Wasu lokutan har suna jikkata jami'an tsaro ko ma fararen hula, da basu san hawa da sauka ba. Wannan yanayi yana kara tsananta tsoro da fargaba a zukatan al'umma.

 Musamman in kabiyo ta inda suke fada da juna lamarin yayi tsamari yaran basa jin bari, basa ganin girman manya da dattijan unguwa. 

Kuma hukumar 'yansanda yakamata ta dauki mummunan mataki a kan yaran da suke aikata fadan daba a Kano.

Haka suma alkalai, su bada tasu gudun mawar wajen kawo karshen wannan lamari, ta hanyar hukunci mai tsanani ga wanda duk aka kama. Ya yabawa aya zakinta.


** Tasirin Iyaye da Gwamnati

Masana harkokin yau da kullum suna ganin cewa:

  • Iyaye su daina kare yaransu idan suka aikata laifi.
  • Hukuma kuma ta rika ɗaukar hukunci mai tsauri, ba tare da nuna son kai ba.
  • Gwamnati ta sanya ido sosai wajen hana siyasa shiga cikin shari’a, domin ana zargin wasu ‘yan siyasa da hana hukunci kai tsaye ga bata-gari ta hanyar shisshigi daga alkalai.
  •  Da bada toshiyar hanci don a saki yaran saboda suna yimusu aiki lokacin zabe.

Har yanzu, akwai unguwanni da 'yan daba ke shiga har cikin gida suna karya ƙofofi don satar wayoyi da kaya. Wannan matsala ta zama abin ƙin ji a cikin al’umma. Dole ne kowa ya tashi tsaye wajen addu’a da aiki don samun zaman lafiya da tsaro me dorewa.


A sasu a makarnta don rashin karatu ba abin da baya sawa, shaye-shaye da sauran muna nan laifuka, rashin imani, da zalunci, karatu yana saita mutum, Allah ya sawaka.


** Hanyar yadda za'a gyara matsalar

Ana baiwa gwamnatin Kano shawara ta dauki matakai masu amfani kamar:

  • Samar da ayyukan yi ga matasa.
  • Ba da ilimi mai inganci da horo kan sana’o’in hannu.
  • Tattaunawa da matasa a unguwanni daban-daban don sulhu.

A lokacin gwamnatin tsohon gwamna Rabi’u Musa Kwankwaso, an yi amfani da manyan mazauna unguwanni wajen  yin sulhu tsakanin kungiyoyin matasa. 

Wanda basa jituwa da juna da kuma masu fadan daba. Wannan salon ya rage yawan rikice-rikice. Ya kawo zaman lafiya a unguwanni.

Muna fatan gwamnatin yanzu ta Gwamna Alhaji Abba Kabir Yusuf za ta koma kan irin wannan tsarin, don samun mafita.

Dole ne gwamnati da al’umma su hada kai wajen tunkarar wannan matsala domin yaran sun shiga halin, da, ba sa jin magana ko tsoron hukuma.

Sai kaga irin wannan yara suna bi suna cire kayan da gwamnati tasa, don al'umma kamar irin su fitulin kan titi da dai sauran mahimman abubuwa.


** Matsalar ‘Yan Adaidaita Sahu

Wani bangare na wannan rikici shi ne ‘yan adai daita sahu. Wasu daga cikinsu suna hade da ‘yan daba. Suna daukar fasinja suna yi masu dabara don su sace masu wayoyi ko kaya.

Daga nan sai su ce sun manta hanyar, su sauke mutum, su gudu. Hakan tasha faruwa a titunan jihar kano. 

Haka chan lokacin gwamnatin tsohon gwamna Abdullahi Umar Ganduje, ta sa dokar hana 'yan adaita sahu yin aiki daga goma na dare zuwa shida na safe.

An samu sauki kadan bayan da gwamnati ta takaita ayyukan adaidaita sahun daga karfe 10 na dare zuwa 6 na safe, amma har yanzu akwai bukatar kara sa ido sosai akansu,  kuma gwamnati ta tantancesu asan suwaye sukejiharn Adaidaita Sahu a jihar. 

Domin wasu suna kwararowa jihar ta Kano, domin yin aikin adaidaita sahun, basu da wajen kwana a cikin babur din suke kwana. 

Kaga irin wa 'yan nan zasu zama barazana ga zaman lafiya. Koma ace sune suke aikata laifuka, da kuma wasu masu irin askin banza a kansu, da masu sa gajeren wando suna aiki, da lika hotunan banza, duk wannan yakamata a hanasu aikata hakan Allah ya a sawake amin.

Alhakin magance hakan ya ratayane kan gwamnati, ya kamata ta farka.


Matsalar yara masu gwan-gwan 

Wata sabuwa kuma da itama take addabar al’umma. Wato itace sana'r gwan-gwan, wannan sana'ace wadda aka dade anayi amma yanzu tazama wata matattarar matsala a jihar Kano.

Saboda matsin tattalin arziki, yasa iyaye basa iya daukar nauyin 'ya 'yansu sai kaga kananan yara suna yawo kwararo-kwararo suna tsince-tsince a buhu.

Wani lokaci ka gansu da duku-duku suna yawo, da sunga abin mutane su dauke basa ko tsoran Allah wanda kamata yayi ace iri wannan yara suna makaranta.

To Allah ya horewa iyaye suci gaba da daukar nauyin iyalansu, su sasu a makaranta don asami yara na gari a nan gaba domin hausawa nacewa yara manyan gobe.

 Allah yakawo mafita ya horewa kowa Amin. Domin rashin abinci da yara zasu suchi shi yajefasu cikin wannan masifa.

 ** Shawara ga iyaye

Iyaye su duba suga halin da suke ciki, na arzikinsu in mutum yasan baya samun kudi sosai yo yayi tsarin iyali dai-dai da yadda zai iya saboda kasar tazama bata jin sauki.

Komai mutum sai dai yayiwa kansa tun daga lafiya,  makaranta, ruwa, lantarki duk babu taimakon gwamnati a ciki. 

Ga uwa uba abinci, komai yayi tashin gwauran Zabi, Allah ya kawo sauki a wannan kasa tamu Nigeria amin.

👉 Kammalawa

 ● Matsalar 'yan daba a Kano na kara tsananta. Sai an hada karfi da karfe tsakanin gwamnati da al’umma kafin a iya magance wannan gagarumar matsala. 

● Hadi da ta 'yan adaidaita sahu da kuma ta yara masu yawon gwan-gwan  Muna rokon Allah ya kawo sauki.ya kawo dauki baki daya Amin.

Tuntuba:


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

A chuci Mata-kashi na 1

-
Image
    Salamu alaikum masoya wannan dandali namu naku mai farinjini wanda kuke son ji da gani da karatu ku biyomu a NishadiSport – A Chuci Mata (Kashi Na Daya) Rubutawa: Sadik Yusuf         Gabatarwa  Assalamu alaikum masu bibiyar tashar NishadiSport, ni ne naku Sadik Yusuf. Muna kawo muku dadadan labarai, da fatan kuna jin dadin shirye-shiryenmu. wannan labari na "Achuci Mata" kirkirarren labarine anyishi ne badan waniba ko kuma wata , kawai dai labarine,kada wani yaga wani abu da yai kama da halinsa ya zaci dashi muke mun gode!.🙏 * RIGIMA BOSS DA ISAH A wani gari, akwai wasu abokai suna rigima akan wani bashi da Isah yake bin abokinsa mai suna Boss. Isah ya rike wuyan Boss suna kokawa yana cewa sai an biyashi kudinsa da ya kai shekara guda ba'a biyaba.  Suka cukume suna kokawa a tsakaninsu titi-titi   Boss ya samu sa’a ya daga Isah ya bugashi da kasa har ya ji masa rauni, sannan ya gudu ya barshi a nan yana murkususu. Da kyar Isah y...
Read more

DUKAN DUHU KASHI NA 2

-
DUKAN DUHU KASHI NA BIYU  GABATARWA Salamu alaikum masoya wannan dandali namu, wanda muke kawomuku dadadan labarai masu cike da darasi, waɗanda suke taba zamantakewar rayuwar mu ta yau da kullum. Zamu ci gaba da kawo muku cigaban labarin "DUKAN DUHU KASHI NA BIYU" . Sai ku biyo mu a hankali don jin yadda zata kaya. Ni ne naku Sadik Yusuf , na gode! SAILUBA TAJE WAJEN KAWARTA NEMAN SHAWARA Sailuba tana ba kawarta labarin yadda sukai da Alhaji. Ita dai Halima ta tsaya tana sauraronta, tayi zugum da ido. Halima tace: "Nidai abinda zan gayamiki Sailuba, ki nutsu ki tsaya wajen talakanki, domin shi yafi dacewa da ke. Kar ki jifan gafiyar baidu." Sailuba ta harareta cikin mamaki, tace: "Yau kuma kece mai fadin haka? Ke da nake zato zaki maramin baya, amma sai naji wata banzar magana ta futo daga gareki haka." Halima ta kara cewa: "To ai gaskiya ne. Abinda yasa kika ga ina kin sale, saboda naga ba’a sa muku rana ba, kuma ba’a yi baikon ba. Tu...
Read more

An tarewa Sani hanya

-
Image
       GABATARWA    Salamu alaikum waraha matullahi ta'ala Wabaraka tuhu, masoya wannan Shiri namu wato Yar Malam,  aci gaba da kawo muku sharhin wannan shiri naku mai farinjini.  Daga bakin Sadik Yusuf,  kobiyomu mun gode!.   Sani yana neman gidan su Ladidi:  An tarewa Sani hanya a kokarinsa na neman gidan su Ladidi, yaran Dogo sukai masa kwantan bauna, suka rutsa shi.  A wani lungu dake cikin unguwarsu.  Shikuwa ya zulle ya ruga da gudu suka bishi ya samu ya labe, ya ringa yimusu dauki dai-dai, a hikimance yana labewa yana bugesu wani ya hau bishiya in ya karaso gun ya dauke shi yai sama dashi ya sako, Su duka guda udu sai da yayi musu duka,  ya samu ya gudu sukuma su ka koma da borin kunya. Suka nufi gun uban gidansu gurgu. Ya gansu suna tafe ba karsashi, sai gurgu ya tambayesu ya akai?  Sukace:  "Ai mutuminnan karfi ne dashi, yayimana dukan tsiya ya gudu. Gurgu ya daka musu tsawa yai fada yai tagagi, ya ...
Read more